1 tháng học Rust - Packages, Crates và Modules

1 tháng học Rust - Packages, Crates và Modules

Tin ngắn hàng ngày dành cho bạn
  • Manus đã chính thức mở cửa cho tất cả người dùng rồi đấy mọi người. Cho những ai chưa biết thì đây là một công cụ viết báo cáo (làm mưa làm gió) giống như Deep Research của OpenAI á. Mỗi ngày được miễn phí 300 Credits để nghiên cứu. Mỗi lượt nghiên cứu tiêu tốn tuỳ thuộc vào độ phức tạp của yêu cầu. À với cả họ đang có chương trình tặng miễn phí Credits hay sao á. Như mình thì vào thấy được hẳn 2000.

    Mình dùng thử, so sánh với cùng một lệnh giống như đợt trước dùng bên Deep Research thì nội dung khác biệt nhau hoàn toàn. Manus báo cáo như kiểu viết văn hơn so với OpenAI là các gạch đầu dòng và bảng biểu.

    À lúc đăng ký xong có bắt nhập số điện thoại để xác minh, nếu lỗi thì các bạn đợi qua ngày thử lại xem có được không nhé.

    » Xem thêm
  • Mọi người chắc nghe nhiều về xu hướng tìm kiếm thông tin bằng AI chứ không cần công cụ tìm kiếm như Google nữa rồi đúng không? Không đâu xa ánh xạ vào bản thân thì thấy đúng thật, thi thoảng mới tìm kiếm thôi chứ còn đâu toàn hỏi tụi AI.

    Ngay từ đầu viết blog, thứ mà mình hướng đến là chia sẻ kinh nghiệm chứ không phải là những bài mang nặng tính kỹ thuật, máy móc, hướng dẫn từ đầu... Vì thời điểm đó đã có quá nhiều người làm nội dung này rồi và họ làm rất tốt, tại sao mình phải cố phát minh lại bánh xe? Một điều nữa là tin tưởng độc giả của mình có khả năng tìm hiểu vấn đề. Nếu bạn đọc đủ nhiều các bài viết trên blog thì thấy mình luôn cố gắng chèn thêm các liên kết tham khảo ngoài bài viết, nêu ra vấn đề mở và rất ít khi kết luận chắc chắn một điều gì đó.

    Mình đã cố gắng rèn luyện kỹ năng viết, kỹ năng trình bày và cả cách tương tác với độc giả để mang lại giá trị cho họ. Nhiều lúc ngồi lật lại các con số thống kê thấy lượng đọc bài viết tăng lên lại cảm thấy vui. Nhưng khi nguồn truy cập đến từ Google thì lại thấy buồn, vì điều đó chứng tỏ họ biết đến mình chỉ khi đang cố đi tìm giải pháp, có thể họ chỉ đọc chớp nhoáng, may ra tìm được cách giải quyết và thế là đóng cửa sổ trình duyệt rồi đi như một cơn gió.

    Chừng vài tháng đổ lại đây, một điều khiến mình rất vui đó là lượng người truy cập thẳng vào trang chủ mà không thông qua công cụ tìm kiếm đang tăng dần lên, có nhiều hôm lượng truy cập tự nhiên còn cao hơn cả đến từ Google. Điều đó chứng tỏ độc giả đã có thói quen quay lại trang của mình nhiều hơn và họ tìm thấy được giá trị từ blog mang lại. Vui mừng khôn xiết 🤩

    Bên cạnh đó thì lượng truy cập vào chuyên mục Threads - tức là mục mình đang viết bài này đang cao hơn bao giờ hết. Điều đó chứng tỏ xu hướng đi theo tin nhanh là đúng đắn. Mình có thể ngồi cả ngày để viết tin ngắn cho bạn đọc vì nó rất nhanh mà tiện, không tốn công đi tìm tài liệu để viết, không tốn cả thời gian viết nữa, còn mình thì có rất nhiều thứ để chia sẻ 😅. Nhưng không vì thế mà bỏ bê các bài viết dài, vì dài thì có nhiều thông tin để chia sẻ hơn.

    Vài lời tâm sự thế thôi chứ hơn một tháng nay mình chưa viết bài viết mới nào vì công việc bận quá. Xong lâu dần cứ trì hoãn lại thành lười. À với cả tháng 5 này rất thích hợp để đọc các cuốn sách về cách mạng á. Có hôm đọc đến 2 giờ sáng mới đi ngủ 🥱

    » Xem thêm
  • Mình mới nhìn thấy một trang web khá thú vị nói về các cột mốc đáng nhớ trong lịch sử phát triển Internet toàn cầu: Internet Artifacts

    Chỉ từ 1977 - khi Internet còn nằm trong hộp thí nghiệm thì nhìn xem - giờ đây Internet đã khiến mọi thứ phát triển đến mức nào 🫣

    » Xem thêm

Vấn đề

Trong mỗi ngôn ngữ lập trình, có một thứ không kém phần quan trọng đó chính là trình quản lý gói. Lấy ví dụ như JavaScript thì đã quá quen thuộc với npm - một công cụ cho phép tải và chia sẻ rất nhiều thư viện tiện ích. Tại đây, lập trình viên đóng góp và sử dụng packages có ở đây để đẩy nhanh quá trình phát triển sản phẩm.

Trong Rust, cargo là công cụ có chức năng tương tự như npm, nó cũng cho phép chia sẻ và tải về các gói, tuy nhiên cách sử dụng thì có phần khác nhau. Vì thế bài viết ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về các thành phần cơ bản, modules và công cụ quản lý cargo này nhé!

Packages và Crates

Rust cung cấp 2 khái niệm là Crates và packages để đồng nhất quan niệm. Hiểu đơn giản Crates là một file hay một tệp mã nguồn duy nhất, trong khi packages lại là tập hợp của nhiều Crates.

cargo là trình quản lý packages được tích hợp trong Rust, nó có chức năng tương tự như npm của Node. Điều đó có nghĩa là chúng ta tạo, thêm, xóa… các packages một cách dễ dàng.

Cú pháp để tạo ra một package:

$ cargo new my-project

Một thư mục my-project được tạo ra và hãy xem nó có gì bên trong.

$ ls my-project
Cargo.toml
src

Trong thư mục src có chứa một tệp main.rs, cũng chính là nơi chứa mã thực thi. Cargo.toml lưu lại nhiều thông tin củamy-project như tên, các gói phụ thuộc… có chứ năng tương tự như package.json trong dự án JS/Node.

Để khởi chạy, chúng ta sử dụng lệnh cargo run.

$ cargo run
   Compiling my-project v0.1.0 (/Users/hoaitx/my-project)
    Finished dev [unoptimized + debuginfo] target(s) in 0.81s
     Running `target/debug/my-project`
Hello, world!

Modules

Nếu như trong JavaScript hay Node.js chúng ta có thể nhập/xuất module bằng các cú pháp quen thuộc như import/export hay require, tách các logic liên quan ra một file riêng biệt để tái sử dụng thì trong Rust cũng gần giống như thế và cũng có sự khác biệt khá lớn.

Để hiểu đơn giản, hãy coi như một file .rs là một module trong Rust. Khi khai báo module mymodule trong src/main.rs, tức là chúng ta đang “tuyên bố” với Rust là tôi sẽ sử dụng module này module này…

pub mod mymodule;

fn main() {
    ...
}

Khi đó, Rust sẽ tìm vị trí mymodule của bạn ở các nơi sau:

  • Nội tuyến, tức là trong cùng một file mà bạn khai báo module (ở đây là main.rs).
  • Trong tệp src/mymodule.rs (Rust các phiên bản mới).
  • Trong tệp src/mymodule/mod.rs (Các phiên bản cũ hơn, tuy nhiên vẫn được hỗ trợ).

Giả sử chúng ta viết mã cho mymodule, hãy đi qua từng cách.

1, Nội tuyến

pub mod mymodule {
    pub fn hello() {
        println!("Hello, world!");
    }
}

fn main() {
    mymodule::hello();
}

2, Trong file src/mymodule.rs

File src/mymodule.rs:

pub fn hello() {
    println!("Hello, world!");
}

File src/main.rs

pub mod mymodule;

fn main() {
    mymodule::hello();
}

Cách khai báo này có phần lạ lẫm với JS/Node thông thường, cần gì thì xuất ra (export), dùng gì thì nhập vào (import), thì với Rust, module được “tuyên bố” sử dụng và Rust sẽ tự tìm kiếm module thông qua các vị trí đã liệt kê bên trên.

Chúng ta còn có thể khai báo module trong module. Ví dụ thêm 1 sub module mysubmodule vào src/mymodule.rs:

pub mod mysubmodule {
    pub fn sub_hello() {
        println!("Hello, world!");
    }
}

pub fn hello() {
    println!("Hello, world!");
}

Khi đó trong src/main.rs sử dụng:

pub mod mymodule;

fn main() {
    mymodule::hello();
    mymodule::mysubmodule::sub_hello();
}

Nếu để ý, bạn sẽ thấy cú pháp để truy cập vào các sub module là ::, suy ra nếu càng nhiều sub, đường dẫn càng dài. Vì thế để rút gọn code, Rust cung cấp cú pháp use để giảm trùng lặp mã.

Trong file src/main.rs:

pub mod mymodule;

use mymodule::mysubmodule;

fn main() {
    mymodule::hello();
    mysubmodule::sub_hello();
}

use mymodule::mysubmodule đã rút gọn cú pháp gọi sub_hello() xuống, nếu muốn rút gọn nữa, chúng ta cứ tiếp tục truy cập sâu vào sub ở trong lệnh use.

Modules được khai báo bằng đường dẫn tuyệt đối hoặc tương đối. Tuyệt đối khi bắt đầu với crate, còn tương đối thì không. Khi sử dụng đường dẫn tuyệt đối, vị trí xuất phát của nó là từ src, còn với tương đối là ở ngay vị trí sử dụng.

mod front_of_house {
    pub mod hosting {
        fn add_to_waitlist() {}
    }
}

pub fn eat_at_restaurant() {
    // đường dẫn tuyệt đối
    crate::front_of_house::hosting::add_to_waitlist();

    // đường dẫn tương đối
    front_of_house::hosting::add_to_waitlist();
}

Chúng ta thấy ở trong hàm eat_at_restaurant, có 2 cách để gọi ra hàm add_to_waitlist ở trong modules có tên là front_of_house. Trong khi đường dẫn tuyệt đối cần khai báo thêm create khiến mã trở nên dài hơn một chút so với đường dẫn tương đối bắt đầu từ ngay việc gọi vào modules front_of_house. Việc lựa chọn đường dẫn tuyệt đối hay tương đối hoàn toàn phụ thuộc vào cách làm việc của mỗi người.

Cũng trong đường dẫn tương đối, có thêm cú pháp super để “quay ra” gọi hàm trong modules khác.

fn deliver_order() {}

mod back_of_house {
    fn fix_incorrect_order() {
        cook_order();
        super::deliver_order();
    }

    fn cook_order() {}
}

Có một điều thú vị về modules ở trong Rust đó chính là các modules được tuyên bố sử dụng ngay từ đầu sẽ được truy cập trong toàn bộ dự án ở các nơi khác nhau. Nó không giống với cú pháp nhập/xuất modules mà bạn có thể đã thấy trong các ngôn ngữ lập trình khác. Lấy ví dụ trong JavaScript, để gọi cùng một modules ở nhiều chỗ hay nhiều file khác nhau, chúng ta cần thực hiện thao tác import nhiều lần. Nhưng với Rust thì không.

Để dễ hình dung hơn, tôi tạo tiếp một module có tên là myothermodule ở trong src/myothermodule.rs, ngay lập tức từ đây cũng có thể gọi hàm trong src/mymodule.rs bằng super.

# file src/myothermodule.rs

pub fn call_mymodule() {
  super::mymodule::hello();
}

crates.io là nơi tổng hợp packages được chia sẻ. Bạn có thể tìm kiếm, đọc tài liệu, tải xuống và sử dụng hầu hết các gói được chia sẻ ở đây. Ví dụ tôi muốn sử dụng một gói có tên là rand ở trên này. Có 2 cách để cài đặt:

  • Sử dụng lệnh cargo add rand.
  • Mở Cargo.toml và thêm tên + phiên bản của gói dưới [dependencies]. Sau đó sử dụng thêm lệnh cargo fetch nếu trình soạn mã của bạn không tự động tải xuống gói vừa thêm.

Để sử dụng các packages này, chúng ta không cần khai báo module mà có thể trực tiếp sử dụng use. Ví dụ gọi một hàm tạo ngẫu nhiên một con số trong một khoảng 1 -> 100.

use rand::Rng;

fn main() {
    let secret_number = rand::thread_rng().gen_range(1..=100);
}
Cao cấp
Hello

5 bài học sâu sắc

Mỗi sản phẩm đi kèm với những câu chuyện. Thành công của người khác là nguồn cảm hứng cho nhiều người theo sau. 5 bài học rút ra được đã thay đổi con người tôi mãi mãi. Còn bạn? Hãy bấm vào ngay!

Mỗi sản phẩm đi kèm với những câu chuyện. Thành công của người khác là nguồn cảm hứng cho nhiều người theo sau. 5 bài học rút ra được đã thay đổi con người tôi mãi mãi. Còn bạn? Hãy bấm vào ngay!

Xem tất cả

Đăng ký nhận thông báo bài viết mới

hoặc
* Bản tin tổng hợp được gửi mỗi 1-2 tuần, huỷ bất cứ lúc nào.

Bình luận (0)

Nội dung bình luận...