1 tháng học Rust - Generic và Traits trong Rust

1 tháng học Rust - Generic và Traits trong Rust

Tin ngắn hàng ngày dành cho bạn
  • Mấy hôm trước OpenAI giới thiệu Deep Research - một công cụ duyệt web để nghiên cứu và cho ra một bản tổng hợp chỉ trong vài chục phút - so với nhiều giờ làm việc đối với con người, theo như họ công bố.

    Tính năng này hiện chỉ có sẵn cho người dùng Pro. Mặc dù chưa được dùng thử, nhưng qua nhiều bài viết đều nhấn mạnh vào sự ấn tượng trước khả năng của công cụ mới này. Nếu vẫn chưa biết Deep Research làm được gì thì bạn cứ hình dung như thế này: Nói với nó "Tôi cần thông tin nghiên cứu về lượng tiêu thụ cà phê của thế giới trong năm ngoái". Thế thôi! Ngồi chờ một lúc để nó tìm kiếm và tổng hợp lại kết quả và gửi lại cho bạn một bài báo cáo chi tiết. Chà, ghê thật chứ!

    Ngay lập tức huggingface đã lên một bài viết cố gắng tái tạo lại công cụ này theo cách của họ. Chi tiết tại Open-source DeepResearch – Freeing our search agents. Và không có gì ngạc nhiên khi cả 2 đều mang hơi hướng của AI Agents.

    » Xem thêm
  • Sống đủ lâu trong thế giới Internet, bạn có thể thấy rằng mọi người ở đây khá háo hức chạy theo xu hướng và chúng lan truyền với tốc độ chóng mặt.

    Chỉ vài tháng trước, chúng ta vẫn còn kinh ngạc về trí thông minh của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) có thể trả lời giống như con người, và ngay sau đó, chúng đã được cập nhật với khả năng suy nghĩ và lý luận đáng kinh ngạc. Chúng được ứng dụng rộng rãi không chỉ trong lĩnh vực lập trình. Gần đây, thuật ngữ AI Agents đã tạo nên một sự khuấy động.

    Vậy, AI Agents là gì? Trong bài viết ngắn này, tất nhiên là không thể đưa ra một định nghĩa ngắn gọn nhưng toàn diện. Bạn đọc có thể tham khảo bài viết rất chi tiết này tại đây Agents | Chip Huyền. Để dễ hình dung hơn, AI Agents có thể được coi là một người hoặc một thực thể nào đó. Bản thân các Agents được trang bị tất cả các công cụ cần thiết. Từ đó, các Agents có thể kết hợp chúng để hoàn thành một nhiệm vụ mà chúng ta giao.

    Vẫn còn hơi mơ hồ phải không? Một ví dụ thực tế là khi bạn ra lệnh cho các Agents truy cập Facebook vào lúc 8 giờ tối mỗi ngày, kiểm tra bất kỳ tin tức nổi bật nào từ bạn bè, sau đó gửi tóm tắt đến Telegram. Vậy là xong!

    » Xem thêm
  • Hôm qua đến nay, lượt truy cập tới từ Facebook tăng đột biến. Thường như thế là do ai đó chia sẻ bài viết của blog vào một nhóm nào đó.

    Cơ mà lần này là liên kết trực tiếp đến trang chủ luôn. Tò mò ghê, không biết ai chia sẻ, chia sẻ ở đâu nữa. Muốn biết để tìm hiểu "insight" ghê 🥹

    » Xem thêm

Vấn đề

JavaScript là một trong số ngôn ngữ không cần khai báo kiểu. Kiểu dữ liệu được tự động ngầm hiểu và có thể thay đổi linh hoạt. Một biến ban đầu gán giá trị là một số, chỉ sau một vài câu lệnh nó có thể trở thành một chuỗi hoặc bất kỳ giá trị nào khác. Điều đó thật thú vị và đôi khi còn là thảm hoạ!

Trong Rust hay cũng như trong nhiều ngôn ngữ lập trình định kiểu dữ liệu (typed), chúng ta buộc phải khai báo kiểu cho hầu hết mọi thứ như biến, hàm... Tóm lại, kiểu dữ liệu là bắt buộc và bạn không thể thay đổi từ kiểu này sang kiểu khác giống trong JavaScript.

Điều này vừa có "lợi" mà cũng vừa có "hại". Khi mọi thứ đều rõ ràng, chúng ta sẽ tránh được nhiều lỗi không đáng có, và cả người đọc mã về sau cũng dễ dàng nắm bắt được một đối tượng nắm giữ những thứ gì. Nhưng ở phía ngược lại, bạn phải dành phần lớn thời gian để khai báo kiểu và mất đi sự linh hoạt như trong JavaScript.

Tạm gác lại vì bên trên chỉ là quan điểm cá nhân. Thích hay không thích là phụ thuộc vào mỗi người và mỗi hoàn cảnh. Nhưng Rust chắc chắn là một ngôn ngữ định kiểu dữ liệu, và bạn phải biết đến Generic cũng như Traits để biết cách xử lý một số trường hợp thông dụng.

Generic

Chúng ta sử dụng generic để tạo định nghĩa cho các hàm hoặc struct, sau đó có thể sử dụng với nhiều kiểu dữ liệu cụ thể khác nhau.

Lấy một ví dụ, largest là một hàm tìm ra số lớn nhất trong một danh sách list có kiểu i32.

fn largest(list: &[i32]) -> &i32 {
    let mut largest = &list[0];

    for item in list {
        if item > largest {
            largest = item;
        }
    }

    largest
}

largest nhận vào một list là một danh sách có kiểu dữ liệu i32, sau khi tìm ra được số lớn nhất, nó sẽ trả về số đó. Nhưng trong thực tế, ngoài i32 ra chúng ta còn có rất nhiều kiểu dữ liệu khác mà có thể tìm ra được giá trị lớn nhất như i64, f32, f64, char... Rõ ràng là largest không thể nhận vào list có kiểu dữ liệu khác với i32. Vậy thì mỗi khi muốn tìm số lớn nhất lại phải tạo ra thêm một hàm khác với kiểu dữ liệu mới giống như dưới đây hay sao?

fn largest_char(list: &[char]) -> &char {
    let mut largest = &list[0];

    for item in list {
        if item > largest {
            largest = item;
        }
    }

    largest
}

Generics trong Rust giúp ta giải quyết vấn đề trùng lặp mã này. Một Generics được khai báo bằng các kí tự in hoa nhằm biểu thị cho một giá trị chung. Ví dụ:

fn largest<T>(list: &[T]) -> &T {
    ...
}

Rất dễ để nhận thấy T ở đây biểu thị cho một giá trị chung thay vì các kiểu dữ liệu cụ thể. Nếu để đọc hiểu sẽ là: "hàm largest nhận vào một list là một danh sách có kiểu dữ liệu T và trả về kết quả cũng là một giá trị có kiểu dữ liệu T".

Hàm triển khai mới sẽ trông giống như sau:

fn largest<T>(list: &[T]) -> &T {
    let mut largest = &list[0];

    for item in list {
        if item > largest {
            largest = item;
        }
    }

    largest
}

Tuy nhiên largest vẫn chưa thể hoạt động được là do T... quá chung. Hãy nhìn vào thân hàm, phép so sánh item > largest làm cho hàm không hoạt động nếu truyền vào những kiểu dữ liệu không thể so sánh được như là struct, enum... Để giải quyết, trong Rust sinh ra khái niệm traits - PartialOrd là một traits và chỉ cần khai báo T là một PartialOrd.

fn largest<T: PartialOrd>(list: &[T]) -> &T {
    let mut largest = &list[0];

    for item in list {
        if item > largest {
            largest = item;
        }
    }

    largest
}

Vậy traits là gì?

Traits

Traits là một khái niệm để nhóm các đối tượng giống nhau. Traits khá giống với khái niệm interface trong các ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng.

Ví dụ bạn có 2 đối tượng là NewsArticle được dùng để lưu một bản tin và Tweet để lưu một chủ đề thảo luận. Bạn nhận ra 2 đối tượng đó đều cần đến một hàm là summarize để tóm tắt lại nội dung thay vì hiển thị một nội dung dài. Traits xuất hiện:

pub trait Summary {
    fn summarize(&self) -> String;
}

Summary được khai báo là một traits và bên trong có phương thức summarize. Nhìn vào chỉ biết nó trả về một String và không thấy bất kỳ mã triển khai nào. Đúng vậy, vì đây chỉ là khai báo traits.

Giả sử NewsArticleTweet có cấu trúc như sau:

pub struct NewsArticle {
    pub headline: String,
    pub location: String,
    pub author: String,
    pub content: String,
}

pub struct Tweet {
    pub username: String,
    pub content: String,
    pub reply: bool,
    pub retweet: bool,
}

Thì để triển khai traits, cần làm:

impl Summary for NewsArticle {
    fn summarize(&self) -> String {
        format!("{}, by {} ({})", self.headline, self.author, self.location)
    }
}

impl Summary for Tweet {
    fn summarize(&self) -> String {
        format!("{}: {}", self.username, self.content)
    }
}

Như vậy mỗi khi gọi hàm summarize từ NewsArticle hoặc Tweet sẽ nhận được kết quả tương ứng.

fn main() {
    let tweet = Tweet {
        username: String::from("horse_ebooks"),
        content: String::from(
            "of course, as you probably already know, people",
        ),
        reply: false,
        retweet: false,
    };

    println!("1 new tweet: {}", tweet.summarize()); // 1 new tweet: horse_ebooks: of course, as you probably already know, people
}

Tại sao không triển khai luôn hàm summarize trong NewsArticle hoặc Tweet mà phải thông qua traits? Là để khai báo kiểu và dùng nó để hỗ sợ tham số có nhiều kiểu dữ liệu trong hàm.

Như ví dụ trên, khi chưa khai báo TPartialOrd thì phép so sánh bên trong sẽ thất bại. Ngược lại, TPartialOrd, PartialOrd triển khai phép so sánh cho nên Rust biết cách để so sánh các T với nhau. Hoặc như ví dụ dưới đây:

pub fn notify(item: &impl Summary) {
    println!("Breaking news! {}", item.summarize());
}

notify nhận một item tham số là kiểu triển khai của một Traits Summary. item chỉ cần là bất kỳ đối tượng nào triển khai traits Summary thì item.summarize() sẽ hoạt động.

Cao cấp
Hello

Bí mật ngăn xếp của Blog

Là một lập trình viên, bạn có tò mò về bí mật công nghệ hay những khoản nợ kỹ thuật về trang blog này? Tất cả bí mật sẽ được bật mí ngay bài viết dưới đây. Còn chờ đợi gì nữa, hãy bấm vào ngay!

Là một lập trình viên, bạn có tò mò về bí mật công nghệ hay những khoản nợ kỹ thuật về trang blog này? Tất cả bí mật sẽ được bật mí ngay bài viết dưới đây. Còn chờ đợi gì nữa, hãy bấm vào ngay!

Xem tất cả

Đăng ký nhận thông báo bài viết mới

hoặc
* Bản tin tổng hợp được gửi mỗi 1-2 tuần, huỷ bất cứ lúc nào.

Bình luận (0)

Nội dung bình luận...
Bấm hoặc cuộn mạnh để sang bài mới