Giải ngố: Mozilla/5.0 là gì? Tại sao trình duyệt nào cũng có chuỗi này trong User-Agent?

Tin ngắn hàng ngày dành cho bạn

Mọi người có thấy Google đang hoạt động rất mạnh không? Họ cho ra mắt dồn dập các mô hình với chất lượng rất tốt. Mới đây là Gemma 3 QAT Models: Bringing state-of-the-Art AI to consumer GPUs. Đại khái là mang các mô hình chất lượng xuống chạy trong máy tính phổ thông.

Hy vọng cuộc chuyển dịch này diễn ra nhanh nhanh để ai ai cũng được tiếp xúc với các mô hình mới nhất, mạnh mẽ nhất ngay trong máy tính của mình 🙏

» Xem thêm
Vậy là mình đã đọc xong cuốn sách Búp sen xanh của nhà văn Sơn Tùng rồi mọi người ạ. Phải nói là quá suất sắc, đặc biệt là còn sắp vào dịp lễ trọng đại.

Cách viết của tác giả rất gần gũi với tuổi thơ, tuy có một số từ tác giả dùng từ địa phương nhưng điều đó càng làm tăng thêm sự mộc mạc, chất phác. Mình đã bị cuốn vào câu chuyện từ những chương đầu tiên, về tuổi thơ, về gia đình, ngôi nhà và cả những chuyến hồi kinh đầy gian khổ. Càng đọc, càng thấy một khung cảnh sương mù ảm đảm, nhưng trái ngược với đó là ánh đèn le lói từ ngôi nhà của Bác, từ những người hoạt động cách mạng, không một bóng sương nào có thể khuất phục.

Cuốn sách này cũng giúp mình trả lời câu hỏi tại sao Người lại quyết định ra đi tìm đường cứu nước ở Bến cảng nhà Rồng. Đó không phải là quyết định chớp nhoáng, thích là đi được mà là một cuộc hành trình dài trên con đường trưởng thành. Từ một cậu bé lễ phép, có phần tinh nghịch, tuổi thơ bất hạnh đến khi trở thành một cậu học sinh yêu nước, người thầy mẫu mực, cuối cùng là anh công nhân ở bến cảng.

Thú thật là 2 tuần vừa rồi mình có nhiều việc phải làm những mỗi tối vẫn dành ít nhất 30 phút để đọc. Bình thường đọc được một lúc thì mắt sẽ mỏi, não ngưng hoạt động nhưng không hiểu sao đọc đến cuốn sách này thì lại càng tỉnh. Có hôm đến 2 giờ sáng rồi mới giật mình đi ngủ. Một tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam.

» Xem thêm
Trong đợt khảo sát chừng 1 năm trước, mình có hỏi mọi người là có sẵn sàng bỏ tiền ra để mua gói cao cấp không, thì có đến 35% số người trả lời chắc nịch là "Không", 65% còn lại nằm trong nhóm có khả năng sẽ mua.

Nếu bạn thường xuyên ghé vào blog thì nhiều khả năng đã thấy bài viết mới nhất màu vàng ngay đầu trang chủ. Khi bấm vào nó hiện ra một nút yêu cầu mở khoá để đọc bài viết. Điều đó có ý nghĩa gì? Đúng vậy, mình đang chuẩn bị cho quá trình bán gói cao cấp.

Thời điểm mình đăng bài viết đó cách đây gần 9 ngày. Theo thống kê, số lượng người bấm vào để đọc là 20 lượt. Nếu so sánh nó với bài viết có nhiều lượt xem nhất cùng thời điểm là 60, còn số lượng truy cập vào trang chủ là 122. Tức là cứ mỗi 6 lượt ra trang chủ thì có một lượt bấm vào bài viết cao cấp.

Quyết định bán gói cao cấp không phải bộc phát, đó là cả một quá trình. Hơn nữa là sự quan tâm của bạn đọc, những người thường xuyên ghé thăm trang web. Các bạn là những người biết rõ nhất lợi ích mà trang web mang lại và đóng góp một phần công sức vào sự phát triển. Còn mình thì vẫn luôn luôn nỗ lực để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho độc giả của 2coffee.dev.

Tại sao lại bán gói cao cấp? Mà bán thì ai mua? Sao không cứ mãi mãi phát triển như bây giờ đi? Được rồi, đó là những câu hỏi mà tôi tin rằng bất kỳ ai đọc đến đây đều phải thắc mắc.

Việc bán gói cao cấp đánh dấu một sự phát triển mới của 2coffee.dev, cả cho mình và cả cho độc giả. Tại sao? Nếu mình vẫn tiếp tục ở vòng lặp đọc - viết - rồi lại đọc - viết thì đó là một vòng an toàn, chẳng có sự đổi mới, thậm chí còn giới hạn óc sáng tạo. Một tính năng mới, tham gia vào một lĩnh vực mới giúp phá vỡ vòng lặp này và đưa bản thân vào những thách thức mới hơn. Nếu thất bại, đó là một bài học đáng giá. Ngược lại, đó là nguồn động lực to lớn mà tin rằng không chỉ dành riêng cho mình. Độc giả giờ đây sẽ có thêm lựa chọn mới, trải nghiệm mới mà trước nay chưa hề có.

Mình không sợ thất bại, ngược lại dám nghĩ dám làm và bài học rút ra mới là điều đáng trân quý.

» Xem thêm

Vấn đề

Một ngày đẹp trời khi đang nghiên cứu về chuỗi User-Agent (UA) của các trình duyệt web đang được sử dụng phổ biến hiện nay. Tuy chúng khá dài và có vẻ khác nhau trên các loại trình duyệt nhưng tôi nhận ra ngoài những chuỗi đặc trưng gợi nên tên của trình duyệt như Chrome/43.0.2357.65, Firefox/40.0, MSIE 9.0... thì gần như tất cả đều có chứa một chuỗi là Mozilla/5.0 hoặc ít phổ biến hơn là WebKit. Vậy thì chúng là gì và tại sao lại xuất hiện trong User-Agent? Tôi đã lật lại lịch sử và phát hiện ra một số thú vị về điều này.

Lịch sử của chuỗi UA

NCSA Mosaic là trình duyệt web đầu tiên trên thế giới, ngay khi ra mắt Mosaic đã tự gọi mình là NCSA_Mosaic/2.0 (Windows 3.1) thông qua chuỗi UA mà ta biết đến tận nay. Mosaic đã biết hiển thị hình ảnh cùng với văn bản :D.

Sau đó xuất hiện một trình duyệt web mới được gọi là "Mozilla", đó là viết tắt của "Mosaic Killer". Nhưng họ chợt nhận ra cái tên đó không mấy thú vị vì vậy Mozilla đã được đổi thành Netscape và Netscape tự gọi mình là Mozilla/1.0 (Win3.1).

Netscape hỗ trợ frame, frame đã trở nên phổ biến trong cộng đồng Internet nhưng Mosaic thì lại không hỗ trợ frame, do đó các nhà phát triển buộc phải kiểm tra loại trình duyệt đang dùng để gửi về frame. Nếu trình duyệt là Netscape thì gửi còn lại thì không :D.

Netscape sau đó đã chế nhạo Microsoft (MS), coi Windows là "poorly debugged device drivers" và Microsoft đã rất tức giận. Vì vậy Microsoft đã tạo ra trình duyệt web của riêng họ mà họ gọi là Internet Explorer (IE) với hy vọng nó sẽ trở thành một "Netscape Killer".

Tất nhiên IE phải hỗ trợ frame, nhưng IE không phải là Mozilla, nên nó không được cung cấp frame bởi các quản trị viên web. MS ngày càng mất kiên nhẫn và không muốn đợi họ tìm hiểu về IE. Vì vậy IE tuyên bố rằng nó "tương thích với Mozilla" và bắt đầu mạo danh Netscape tự gọi mình là Mozilla/1.22 (compatible; MSIE 2.0; Windows 95). Ngay lập tức IE đã nhận được frame, điều đó làm MS hài lòng nhưng các quản trị viên web lại bối rối. MS đã bán IE cùng với Windows khiến cho nó phổ biến và tốt hơn Netscape. Cuộc chiến trình duyệt đầu tiên đã nổ ra khắp nơi.

Đúng như MS dự đoán Netscape đã bị thất thủ. Nhưng Netscape đã được tái sinh thành Mozilla và Mozilla đã xây dựng Gecko và tự gọi mình là Mozilla/ 5.0 (Windows; U; Windows NT 5.0; en-US; rv: 1.1) Gecko/20020826. Gecko khi đó là công cụ kết xuất hiển thị tốt nhất.

Mozilla tiếp tục đổi tên thành Firefox và tự gọi mình là Mozilla/5.0 (Windows; U; Windows NT 5.1; sv-SE; rv: 1.7.5) Gecko/20041108 Firefox/1.0. Firefox lúc này đang thể hiện vai trò duyệt web rất tốt. Gecko bắt đầu sinh sôi và các trình duyệt khác ra đời sử dụng mã của nó. Chúng tự gọi là những cái tên như Mozilla/ 5.0 (Macintosh; U; PPC Mac OS X Mach-O; en-US; rv: 1.7.2) Gecko/20040825 Camino/0.8.1 the one và Mozilla/5.0 (Windows; U; Windows NT 5.1; de; rv: 1.8.1.8) Gecko/20071008 SeaMonkey/1.0. Tất cả đều cố "giả vờ" mình là Mozilla và đều được cung cấp bởi Gecko.

Gecko là trình kết xuất hiển thị tốt còn IE thì ngược lại, điều đó khiến cho các quản trị viên web lại lục sục phân biệt mã trả về trình duyệt. Các trình duyệt khác cũng dần đuối sức trước Gecko.

Những tín đồ của Linux đã thấy điều đó và không thể ngồi yên vì thế họ đã chế tạo ra Konqueror có engine là KHTML mà họ cho là tốt "như" Gecko nhưng nó không phải là Gecko nên không được trả về mã của Gecko, vì vậy Konquerer bắt đầu tuyên bố "tương thích với Gecko" để có được mã của Gecko và tự gọi nó là Mozilla/5.0 (compatible; Konqueror/3.2; FreeBSD) (KHTML, like Gecko).

Sau đó Opera đến và nói "chắc chắn là chúng tôi nên cho phép người dùng tự quyết định họ thích chọn trình duyệt nào". Vì vậy Opera đã cho phép người dùng tự chọn các chuỗi UA là Mozilla/4.0 (compatible; MSIE 6.0; Windows NT 5.1; vi) Opera 9.51 hoặc Mozilla/5.0 (Windows NT 6.0; U; en; rv: 1.8.1) Gecko/20061208 Firefox/2.0.0 Opera 9.51 hoặc Opera/9.51 (Windows NT 5.1; U; en).

Apple đã xây dựng Safari và sử dụng KHTML nhưng họ đã thêm nhiều tính năng nên dự án được tách ra và gọi nó là WebKit nhưng họ lại muốn mã của các trang được viết cho KHTML. Vì vậy Safari tự gọi mình là Mozilla/5.0 (Macintosh; U; PPC Mac OS X; de-de) AppleWebKit/85.7 (KHTML, like Gecko) Safari/85.5.

Một lần nữa MS lại mang Internet Explorer quay trở lại với một phiên bản mới. Họ gọi nó là Mozilla/4.0 (compatible; MSIE 8.0; Windows NT 6.0) và nó hiển thị mã của Gecko rất tốt, nhưng chỉ khi quản trị viên web ra lệnh cho nó làm như vậy.

Cuối cùng Google đã xây dựng Chrome sử dụng Webkit giống như Safari, và tất nhiên Chrome muốn có các trang web được xây dựng cho Safari nên nó lại giả vờ là Safari. Chrome tự gọi mình là Mozilla/5.0 (Windows; U; Windows NT 5.1; vi-US) AppleWebKit/525.13 (KHTML, like Gecko) Chrome/0.2.149.27 Safari/525.13.

Các trình duyệt sau đó dù được sinh ra như thế nào thì chúng cũng "cố gắng" chạy đua để trở nên "giống như" các trình duyệt đã có trên thị trường Internet.

Cho đến lúc này hãy tóm tắt lại xem cuộc chiến trình duyệt đã để lại gì cho chúng ta. Chrome đã sử dụng WebKit và giả vờ là Safari, còn WebKit giả là KHTML và KHTML giả là Gecko, vậy là tất cả các trình duyệt đều giả vờ là Mozilla!!!

Tổng kết

Giới trình duyệt đã trải qua nhiều biến động để lại chuỗi UA hỗn loạn như hiện nay. Vào năm 2020, Chrome đã tuyên bố sẽ loại bỏ chuỗi UA ra khỏi trình duyệt thay vào đó là nhưng có vẻ vẫn chưa thực hiện được. Còn về thực tại, các lập trình viên đang viết mã để tương thích với Mozilla/5.0 mà thôi :D.

Tham khảo:

Cao cấp

Bí mật ngăn xếp của Blog

Là một lập trình viên, bạn có tò mò về bí mật công nghệ hay những khoản nợ kỹ thuật về trang blog này? Tất cả bí mật sẽ được bật mí ngay bài viết dưới đây. Còn chờ đợi gì nữa, hãy bấm vào ngay!

Xem tất cả svg